کد وضعیت HTTP پاسخی از سرور به درخواست فرستاده شده از سمت مرورگر میباشد. به عبارت دیگر زمانی که قصد بازدید از وبسایتی را دارید، مرورگر شما یک درخواست به سرور سایت میفرستد و سپس سرور به درخواست مرورگر با یک کد سه رقمی پاسخ میدهد. این کد را کد وضعیت HTTP میگویند.
این کدهای وضعیت معادل اینترنتی مکالمهی بین مرورگر شما با سرور میباشند. درک کدهای وضعیت و چگونگی استفاده از آنها در تشخیص سریع ارورهای سایت برای به حداقل رساندن مشکلات آن، به شما کمک میکنند. حتی میتوانید از برخی از این کدها برای کمک به موتورهای جستجو و کاربران استفاده کنید تا بهتر بتوانند به سایتتان دسترسی داشته باشند. به عنوان مثال، کد 301 redirect به رباتها و کاربران میگوید که سایت موردنظرشان به آدرس دیگری منتقل شده است.
اولین رقم از سه رقم کد وضعیت، شامل یکی از اعداد یک تا پنج میشود. کدهای وضعیت را در محدودههای 1xx تا 5xx دسته بندی میکنند که هر یک از این محدودهها یک کلاس متفاوت از پاسخ سرور را شامل میشوند. در ادامه هرکدام را توضیح می دهم.
کلاسهای کد وضعیت
1xxs (پاسخهای اطلاعاتی یا Informational responses): سرور در حال بررسی درخواست دریافت شده از مرورگر است.
2xxs (موفقیت یا Success): درخواست با موفقیت انجام شده و سرور پاسخ را به مرورگر فرستاده است.
3xxs (ریدایرکت یا Redirection): کاربر باید به آدرس دیگری منتقل شود. به عبارت دیگر سرور درخواست را دریافت کرده اما باید کاربر را به آدرس دیگری هدایت کند، چون آدرس صفحه تغییر کرده است.
4xxs (ارورهای سمت کلاینت یا Client errors): پیغام «صفحه پیدا نشد!» را می دهد. این ارور زمانی ظاهر می شود که دسترسی به سایت یا صفحهی مورد نظر امکان پذیر نیست. (یا زمانی که مرورگر درخواست صفحهای را میکند که وجود ندارد)
5xxs (ارورهای سمت سرور یا Server errors): مرورگر درخواستی را به سمت سرور میفرستد ولی سرور نمیتواند پاسخ دهد.
مهمترین کدهای وضعیت در سئو
کدهای وضعیت در سئو اهمیت و تاثیر قابل توجهی دارند و هر سئوکار یا صاحب سایتی باید بتواند این کدها را درک کند. به عنوان مثال، اگر سایت شما تعداد زیادی ارور 4xx داشته باشد، باید بدانید که این ارور میتواند تاثیر بدی روی تجربهی کاربری بازدیدکنندگان سایتتان داشته باشد. با درک این موضوع میتوانید در جهت رفع آنها تلاش کنید.
مهمترین کدهای وضعیت عبارتند از:
کد وضعیت 200 (OK)
کد 200 به این معنی است که سایت شما به درستی کار میکند و در واقع حالت ایدهآل سایت محسوب میشود. در این حالت نیازی نیست نگران سایت باشید، چون همه چیز آنطور که باید در حال انجام است.
کد وضعیت 301 (Moved Permanently)
کد ریدایرکت 301 به این معنی است که بازدیدکننده میخواهد وارد سایت شما شود ولی آدرس جدید را ندارد، یا هنوز از تغییر آدرس سایت اطلاع ندارد، با وارد کردن URL قدیمی به صورت اتوماتیک وارد آدرس جدید شود. این کد بهترین روش برای تغییر آدرس دائمی سایت محسوب میشود. گوگل استفاده از این کد را جهت redirect برای سئو توصیه میکند.
کد وضعیت 302 (Found)
عملکرد کد 302 همانند کد 301 است، یعنی بازدیدکنندگان و رباتها را به آدرس جدید سایت هدایت میکند ولی با این تفاوت که تغییر آدرس را به صورت موقت در نظر میگیرد! به عبارت دیگر این کد به مرورگر میگوید که درخواست را دریافت کرده ولی صفحهی مورد نظر در URL دیگری قرار دارد. مرورگر بعد از دریافت این پاسخ درخواست آدرس جدید را به سرور میفرستد.
کد وضعیت 304 (not modified)
این کد به مرورگر و رباتهای موتور جستجو اطلاع میدهد که منبع مورد درخواست مرورگر (فایل، تصویر، HTML ،CSS و غیره) از آخرین بازدید تغییری نکرده است. به این معنی که دیگر نیازی نیست تمامی فایلها دوباره از سرور به مرورگر فرستاده شوند و میتوان از آنچه که کش شده استفاده کرد. برای اطلاعات بیشتر در مورد Caching مقالهی «افزایش سرعت سایت با Leverage Browser Caching» را مطالعه کنید.
کد وضعیت 401 (Unauthorized)
ارور 401 برای زمانی است که یک صفحه را درخواست کردهایم اما برای دسترسی به آن باید یوزرنیم و پسورد داشته باشیم. به این صفحات، صفحه Login یا «ورود به سایت» گفته میشود. دقت داشته باشید اگر چنین صفحاتی را در سایت خود دارید و محتوایی در پشت آن منتشر کردهاید، این محتوا در نتایج موتورهای جستجو نمایش داده نمیشود.
کد وضعیت 403 (Forbidden)
زمانی که صفحهای را درخواست میکنیم که اجازهی دسترسی به آن را نداریم، این ارور اتفاق میافتد. به عنوان مثال گوگل سایت developers.google.com را برای آیپیهای ایران فیلتر کرده است و به کسانی که از ایران درخواست دیدن این صفحه را دارند، ارور 403 را نمایش میدهد.

کد وضعیت 404 (Not Found)
این کد بدین معنی است که سرور فایل یا صفحهای که مرورگر درخواست آن را فرستاده، نتوانسته پیدا کند. البته این کد نمیتواند مشخص کند صفحه یا فایلی که پیدا نشده به صورت موقت یا دائمی از بین رفته است! همچنین این ارور میتواند تاثیر بدی در تجربهی کاربری بازدیدکنندگان سایت داشته باشد. سایتی که تعداد زیادی ارور 404 دارد، گوگل رتبهی آن را به احتمال زیاد بالا میبرد، زیرا باعث بروز تجربهی بد در بازدیدکنندگان شده است.
دلایل ایجاد ارور 404:
- صفحهی مورد نظر از سایت حذف شده باشد.
- کاربر آدرس URL را اشتباه تایپ کرده باشد.
- صفحه به آدرس جدیدی منتقل شده ولی به درستی ریدایرکت نشده باشد.
- اشتباه سرور (این مورد خیلی نادر است)!
سه دیدگاه برای رفع این ارور وجود دارد:
دیدگاه اول: باید تمامی صفحاتی که ارور 404 را دارند با استفاده از کد 301 به صفحهی اصلی یا صفحهی دیگری از سایت ریدایرکت کرد.
دیدگاه دوم: اجازه میدهند که ارور 404 باقی بماند و نمایش داده شود.
دیدگاه سوم: چیزی بین دیدگاه اول و دوم! گاهی ریدایرکت گاهی هم نمایش ارور 404
دیدگاه اول به نظر کار درستی نمیآید و میتواند باعث گیج شدن کاربران شود. زیرا ممکن است آنها متوجه عدم وجود صفحهی موردنظرشان نشوند و نتوانند تشخیص دهند که به چه دلیل به صفحهی دیگری فرستاده شدهاند.
دیدگاه دوم هم همانطور که در بالا اشاره کردم اگر تعداد این نوع از ارورها در سایت زیاد باشد میتواند باعث بروز تجربهی کاربری بدی شود.
پس بهترین کار استفاده از دیدگاه سوم است. زمانی از ریدایرکت 301 استفاده میکنیم که صفحهای در سایت با محتوای مشابه صفحهی مورد نظر وجود داشته باشد تا بتوان ریدایرکت کرد و همزمان از گیج شدن کاربر جلوگیری نمود.
در حالت ایدهآل، هیچ لینکی از سایت نباید ارور 404 را برگرداند، اما معمولا این اتفاق برای هر سایتی رخ میدهد. مخصوصا اگر تعداد بسیار زیادی صفحه داشته باشد. به همین دلیل تلاش کنید برای ارور 404 صفحهای با UI مناسب طراحی کنید، تا بتوانید از حس منفی که کاربران با دیدن این صفحه پیدا میکنند، بکاهید.
نمونههایی از صفحهی 404 در سایتهای مختلف:



کد وضعیت 410 (Gone)
این کد همانند کد 404 میباشد ولی با این تفاوت که اطمینان میدهد صفحهی مورد نظر از بین رفته است. به عبارت دیگر صفحهای که ارور 410 را دارد، دیگر در دسترس سرور نیست و به اصطلاح این صفحه مرده است. بنابراین باید تمامی لینکهای موجود در سایت که ارور 410 دارند را حذف کنید.
کد وضعیت 500 (Internal Server Error)
این کد نشاندهندهی وجود مشکل در ارتباط با سرور میباشد و زمانی ایجاد میشود که مرورگر درخواستی را به سرور فرستاده ولی اروری داخلی از فرستادن پاسخ به مرورگر جلوگیری میکند. ارور 500 معمولا به دلیل وجود مشکل در کد یا دیتابیس اتفاق میافتد.
این ارور میتواند روی دسترسی به سایت شما تاثیر بگذارد و باعث شود بازدیدکنندگان سایتتان را از دست بدهید. پس اگر این ارور را دریافت کردید، هرچه سریعتر آن را برطرف کنید.
کد وضعیت 503 (Service Unavailable)
نوع دیگری از کد 500، پاسخ 503 به معنی عدم دسترسی به سرور (server is unavailable) میباشد. این ارور معمولا زمانی که سرور در حال تعمیر و یا انجام تغییراتی است، نمایش داده میشود. ارور 503 به موتورهای جستجو و کاربران میگوید که در حال حاضر سایت در دسترس نیست ولی این مشکل موقتی بوده و بعد از مدت زمان کوتاهی حل میشود پس بهتر است چند دقیقهی دیگر امتحان کنند.
جمعبندی
همانطور که در ابتدای مقاله توضیح دادم، کدهای وضعیت HTTP بخش بزرگی از سئوی سایت شما محسوب میشوند. دانستن اینکه هرکدام از این کدها چه زمانی و چگونه اتفاق میافتند میتواند در به حداقل رساندن آنها و بهبود سئو موثر باشد. برای بررسی کدهای وضعیت سایت خود وارد پنل مدیریت سئوسازی سایتتان شوید. اگر هنوز از این پنل استفاده نکردهاید، همین حالا حساب کاربری خود را ساخته و از امکانات آن به صورت رایگان برای یک هفته استفاده کنید.
در ضمن اگر انتقادی، پیشنهادی یا حتی سوالی دارید، در نظرات بنویسید. منتظرم :)
1 نظر